Άγγελος Σικελιανός: Ένας μεγάλος ποιητής που δεν γνωρίζουμε όσο πρέπει

σικελιανος

Η σύλληψη των Δελφικών Εορτών από τον Άγγελο Σικελιανό φέρνει πάντοτε στο μυαλό τον ακαταπόνητο αγώνα του σημαντικού ποιητή να κρατήσει ζωντανό το Αρχαίο Ελληνικό πνεύμα στο οποίο αυτός ο ιδιόρρυθμος φωτεινός σηματοδότης του λόγου παρέμεινε άρρηκτα πιστός σε όλη του τη ζωή. Ακόμα και το εξοχικό του, στη Συκιά Κορινθίας, χτισμένο στα 1916, όταν είχε στο πλευρό του την Έυα Πάλμερ, φανερώνει αυτήν την σχεδόν γονιδιακή αρχαιολατρεία του.

Αυτό το σπίτι που για πολλά χρόνια αποτέλεσε ησυχαστήριο και τόπο έμπνευσης για αυτόν συνδυάζει το αρχαιοελληνικό πνεύμα με τους κίονες στην πρόσοψη, τη βυζαντινή τεχνοτροπία στα παράθυρα και την ενετική αρχιτεκτονική στα μπαλκόνια. Η κατοικία στη Συκιά θα αποτελέσει τόπο συνάντησης από εξέχουσες προσωπικότητες της διανόησης της εποχής, όπως ο Κωστής Παλαμάς, ο Κώστας Καρυωτάκης και ο Νίκος Καζαντζάκης.

σικελιανος

Η πρώτη του ποιητική συλλογή, ο ‘’Αλαφροίσκιωτος’’, γράφτηκε από τον Σικελιανό όταν ήταν μόλις 23 ετών – κι όμως έκανε κι αυτόν ακόμη τον Κωστή Παλαμά να σχολιάσει διθυραμβικά την παρθενική του εμφάνιση στα Ελληνικά γράμματα. Ύστερα ήρθε γρήγορα η καταξίωση στους κόλπους του πνευματικού κόσμου της χώρας.

Η ποιητική του συλλογή «Πρόλογος στη Ζωή», αποτελείται από τέσσερις τόμους

  • Η Συνείδηση της Γης μου (1915),
  • Η Συνείδηση της Φυλής μου (1915),
  • Η Συνείδηση της Γυναίκας (1916)
  • και Η Συνείδηση της Πίστης (1917).

Ο Πρόλογος στη Ζωή ολοκληρώθηκε αργότερα με τη Συνείδηση της Προσωπικής Δημιουργίας. Ο στίχος του "Προλόγου στη Ζωή", μάλιστα, προχωρά ακόμη περισσότερο προς την απελευθέρωση, ενώ έχει χαρακτηριστεί-σε ορισμένα σημεία-και ως "ελεύθερος", για αυτό και από κάποιους περιγράφηκε ως μια «μικρή γλωσσική επανάσταση».

Η προσπάθεια θεσμοθέτησης των Δελφικών εορτών στα μέσα της δεκαετίας του 1920, οδήγησε σε πλήρη οικονομική καταστροφή το ζεύγος Α. Σικελιανού – Ε. Πάλμερ και σχεδόν αμέσως στο χωρισμό. Πριν από αυτό ο Σικελιανό είχε ανεβάσει τον  Προμηθέα Δεσμώτη, το καλοκαίρι του  1927 και τις Ικέτιδες  το καλοκαίρι του 1930  στο αρχαίο θέατρο. Η «Δελφική Ιδέα» εκτός από τις αρχαίες παραστάσεις περιελάμβανε και τη «Δελφική Ένωση», μία παγκόσμια ένωση για τη συναδέλφωση των λαών και το «Δελφικό Πανεπιστήμιο», στόχος του οποίου θα ήταν να συνθέσει σε έναν ενιαίο μύθο τις παραδόσεις όλων των λαών.

σικελιανος

Για τις πρωτοβουλίες αυτές, το 1929, η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε αργυρό μετάλλιο για τη γενναία προσπάθεια αναβίωσης των δελφικών αγώνων.] Από το φιλόδοξο αυτό σχέδιο το μόνο που πραγματοποιήθηκε τελικά ήταν οι Δελφικές Εορτές, αλλά και αυτές οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή και χωρισμό του ζεύγους, αφού η Εύα Πάλμερ εγκαταστάθηκε από τότε στην Αμερική και επέστρεψε μόνο μετά τον θάνατο του ποιητή. Το 1939 του απονεμήθηκε το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο του 1938 για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Το 1940, παντρεύτηκε την Άννα Καραμάνη, με τη συγκατάθεση τόσο της Εύας Πάλμερ όσο και του πρώην συζύγου της Καραμάνη.

Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Άγγελος Σικελιανός μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων διανοουμένων προς τους διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η ιταλική επίθεση εναντίον της Ελλάδας, αφετέρου δε διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Σικελιανός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πνευματική αντίσταση του λαού, με κορυφαία εκδήλωση το ποίημα και το λόγο που εκφώνησε στην κηδεία του Παλαμά στις 28 Φεβρουαρίου του 1943.

 Tο 1943-1945 ήταν πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Υπήρξε μέλος του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου.

 Υπήρξε 5 φορές υποψήφιος για το Νομπέλ Λογοτεχνίας, αλλά όπως λένε ακόμη ως σήμερα οι μελετητές, δεν το κέρδισε ποτέ λόγω της αριστερής πολιτικής σκέψης που εξέφραζε.

Ο Άγγελος Σικελιανός υπέφερε από χρόνια ημιπληγία. Πέθανε στην Αθήνα στις 19 Ιουνίου 1951 έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία[ εξαιτίας λήψης φαρμάκου που του προκάλεσε σημαντικές διαταραχές και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.